چرا Carbon Monoxide کُشنده است؟
همان‌طور که گفته شد، وظیفهٔ کاتالیزور که در سیستم اگزوز نصب می‌شود، کاهش انتشار گازهای آلاینده پیشرانه با تبدیل آن‌ها به گازهای کم‌خطرتر است. حال اگر کاتالیزور به هر دلیلی خراب شود، وظیفه خود را به‌درستی انجام نداده و باعث افزایش انتشار گازهای آلاینده ازجمله مونوکسید کربن خواهد شد.
نشتی اگزوز:
مونوکسید کربن سبک‌تر از هوا است و ازآنجایی‌که کاملاً بی‌بو است، تشخیص آن آسان نخواهد بود زیرا از یک اتم کربن و یک اتم اکسیژن تشکیل شده است و بسیار خطرناک بوده و می‌تواند مرگ‌آور باشد.
همان‌طور که گفته شد، کربن مونوکسید گازی بسیار سمی بوده و مرگ‌ومیر در اثر تنفس این گاز یکی رایج‌ترین انواع مرگ در اثر تنفس گاز آلوده در دنیا محسوب می‌شود.
مونوکسید کربن صرفاً در مکان‌های بسته‌ای مثل اتاق جمع نمی‌شود و در شهرهای شلوغ و پرجمعیت هم شاهد افزایش غلظت این گاز سمی هستیم. دلیل اصلی این موضوع تردد زیاد خودروها در شهرها است که یکی از عوامل تولیدکننده CO هستند. همچنین ساختمان‌های بلند و عوارض طبیعی مثل کوه‌ها که جریان باد را محدود می‌کنند و همین‌طور وارونگی دما می‌تواند باعث جمع شدن CO در شهرها و افزایش غلظت آن شود.
کاهش تولید مونوکسید کربن توسط خودروها
این کار از یک سو با پیشرفت تکنولوژی پیشرانه‌ها مثل استفاده از سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری و همین‌طور سیستم‌های کامپیوتری مدیریت موتور صورت گرفت که باعث بهبود احتراق و کاهش تولید CO می‌شد.
همچنین افزایش کیفیت سوخت که احتراق بهتری را فراهم می‌کرد هم در این موضوع نقش داشت.
افزایش تولید CO می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که ازجمله آن‌ها می‌توان به ایراد در سیستم احتراق و پاشش سوخت مثل شمع‌ها و انژکتور اشاره کرد. کمبود هوای ورودی، سنسورهای معیوب و کیفیت پایین سوخت هم از دیگر عوامل افزایش تولید CO هستند که در ادامه بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم.
فیلتر هوای کثیف:
راه دیگر اما تجهیز خودروها به مبدل کاتالیزوری در سیستم اگزوز بود. کاتالیزور از فلزات گران‌قیمتی مانند پلاتین، پالادیوم و رودیوم ساخته می‌شوند.
پیشرانه‌های بنزینی حتی اگر کاملاً سالم باشند بازهم میزان زیادی مونوکسید کربن تولید می‌کنند که کاتالیزور وظیفه دارد با تبدیل CO به CO2 یا همان دی‌اکسید کربن، جلوی انتشار مونوکسید کربن در هوا را بگیرد. حال اگر سیستم اگزوز نشتی داشته باشد، می‌تواند باعث فرار CO قبل از تبدیل به CO2 توسط کاتالیزور شود.
راه‌های کاهش تولید Carbon Monoxide توسط خودرو
دلیل این موضوع میل به واکنش بالای CO با هموگلوبین خون است.
پس از سپری شدن زمانی بین ۱ الی ۲ ساعت بسته به غلظت گاز کربن منواکسید موجود در مکان، فرد احساس خواب‌آلودگی و خستگی مفرط می‌کند.
به همین دلیل، کاهش تولید این گاز سمی توسط خودروها بشدت موردتوجه قرار گرفت.
غیر از مواردی که گفته شد، یکی دیگر از راه‌های کاهش تولید Carbon Monoxide در خودرو استفاده از مکمل سوخت است. مکمل بنزین برای معاینه فنی مثل پترو بریز مونوکسید کربن را در داخل موتور به دی‌اکسید کربن تبدیل می‌کند.
با این کار نه‌تنها میزان خروج CO از اگزوز بسیار کمتر می‌شود بلکه از هدر رفت انرژی هم جلوگیری خواهد شد زیرا هرچقدر میزان CO بیشتر باشد، هدر رفت انرژی احتراق بیشتر است و بنابراین، وقتی این گاز سمی به CO2 یا دی‌اکسید کربن تبدیل شود انرژی بیشتری در موتور حفظ و استفاده خواهد شد.
